بخش اعظم بدن ماازآب تشکیل شده ونوشیدن منظم آن باعث حفظ آب موجوددربدن می شود.آب برای انتقال موادمغذی به تمامی سلول هالازم است وباعث پاکسازی بدن ازسموم وموادمضرمی شود،اماچه خطراتی می توانددرآب های آشامیدنی وجودداشته باشد؟آب آشامیدنی باموادمعدنی بالابرای سلامت زیان آوراست.یکی ازموادی که می تواندبرای بدن مضرباشد،کلراست که برای ضدعفونی کردن به آب آشامیدنی اضافه می شود.تحقیقات نشان داده که کلرمی تواندباموادارگانیک طبیعی مانندمیوه ها،سبزیجات،محصولات سویاوچای که حاوی موادمغزی فیتوشیمیایی هستند،ترکیبات خطرناک وسرطان زایی ایجادکند.همچنین این مساله درموردویتامین ها،مکمل هاوبرخی داروهانیزصدق می کند.این ترکیبات خطرناک که موسوم به تری هالومتان هستند،می توانندبه غده تیروئیدآسیب برسانندوباعث ایجادنقص های مادرزادی بشوند.ضمن این که بسیاری ازمیکروب هاتوسط کلرازبین نمی روند.وجودآرسنیک درآب آشامیدنی نیزمی تواندباعث تولدنوزادان کم وزن،سقط خودبه خودجنین ومشکلات دیگرشود.همچنین نیترات بانقص های مجرای عصبی مرتبط است ومی تواندباعث سیانوزیس یاکاهش ظرفیت حمل اکسیژن خون شودکه برای نوزادان زیر6ماه بسیارخطرناک است.سرب نیزباجداشدن ازلوله های انتقال وورودبه آب آشامیدنی،به سرعت جذب بدن می شودومی تواندمنجربه مسمومیت شود.فلورایدنیزازجمله فراورده های جانبی آلومینیم است که می تواندموجب آلزایمرشود.فلورایدزیاددرخمیردندان هاوآب آشامیدنی می تواندباعث آسیب دیدگی سیستم های اسکلتی ماهیچه ای وعصبی شده ودرنتیجه به محدودیت حرکتی ،پوکی استخوان ومشکلات عصبی منجرشود.امروزه بهترین روش برای حذف یاکاهش کلروفلورایدآب،استفاده ازفیلتراسمزی معکوس است.سایرترکیبات آلی ماننددی اکسین نیزاثرات سوئی بررشدجنین دارد.مقادیرزیادموادمعدنی درآب آشامیدنی می تواندبروزبیماری های تنفسی حادومزمن مانندکلوسیستوپاتی،نفروپاتی،بیماری های معده ای روده ای وپوسیدگی های دندانی راافزایش دهدونیزاثرات نامطلوبی برمحتویات فیزیکوشیمیایی وبیوشیمیایی ادراربگذاردوبادفع موادکریستال شکل وشاخص های تجزیه غشای سلولی همراه باشد.خطراتی که آب آشامیدنی راتهدیدمی کند.درمورداستفاده ازآب مقطربه عنوان آب آشامیدنی،بایدگفت،ازآنجاکه آب مقطرعاری ازموادمعدنی محلول است به طورفعال،خاصیت جذب موادسمی وازبین بردن آنها رادارد.به همین علت نوشیدن آن به صورت چندهفته یک بار،برای بدن مفیداست.امامصرف روزانه این نوع آب به دلیل ازدست دادن سریع الکترولیت ها(سدیم-پتاسیم وکلراید)وموادمعدنی مانندمنیزیم خطرناک است،زیراکمبوداین عناصرمی تواندباعث بی نظمی درضربان قلب وفشارخون بالاشود.پخت غذاهاباآب مقطر،موادمعدنی راازآنهاخارج می کندوارزش موادمغذی راپایین می آورد.همچنین آب مقطر،به سرعت دی اکسیدکربن راازهواجذب می کندوباعث اسیدی شدن آب می شود.بسیاری ازفلزات نیزمی تواننددرآب مقطرحل شوند.نوشیدنی های گازداروسایرنوشیدنی هایی که ازآب مقطرساخته شده اند(باشکریابدون شکر)مقادیرزیادی ازکلسیم،منیزیم وموادمعدنی نادرراواردادرارمی کنند.این درحالی است که کاهش موادمعدنی،خطرافزایش پوکی استخوان،آرتریت،کم کاری تیروئید،بیماری های قلبی-عروقی،فشارخون بالاوتعدادزیادی بیماری های جدی رادرنوزادان نارس به همراه دارد.بسیاری ازمتخصصان معتقدندانواع بیماری هادرنتیجه تجمع موادزائداسیدی دربدن ایجادمی شوند.درواقع آب ایده آل برای بدن بایداندکی قلیایی بوده وموادی مانندکلسیم ومنیزیم داشته باشد.آب تصفیه شده بایک فیلترجامدذغالی،کمی قلیایی است که باازوناسیون ،این آب برای نوشیدن روزانه کاملاایده آل می شود.رابطه معناداری میان طول عمرومصرف مرتب آب های سخت(دارای کلسیم ومنیزیم)وجوددارددرحالی که احتمال خطربیماری ومرگ زودرس ،بانوشیدن مرتب آب مقطرافزایش می یابد.ازخطرات دیگری که آب های آشامیدنی راتهدیدمی کند،انواع آلودگی های میکروبی است.به عنوان مثال،وجودباکتری کلی فرم که به طورطبیعی درروده انسان وسایرحیوانات دیده می شود،درآب آشامیدنی،نشان دهنده ورودآلودگی ازیک منبع آب سطحی مانندهرزآب های مزرعه ای است.همچنین لژیونلاباکتری ای است که درآب راکدبادمای 30و40درجه رشدمی کند.این باکتری می تواندباتبخیرآب واستنشاق واردبدن شودونوعی آنفولوآنزابه نام تب پانتیاک راایجادکندونیزباعث بیماری خطرناک ترومرگبارتری به نام لژِیونلوزیس شود.کپک هاوویروس هانیزمی توانندآب آشامیدنی رابه خطربیندازند.سایرمیکروارگانیسم ها مانندژیاردیاباعث علائم گوارشی می شوندوکریپتوسپوریدیوم انگلی نیزبیماری شبه وباراایجادمی کندوباعث اسهال،استفراغ،دردهای شکمی وتب می شود.آب زیادمسمومیت می آورد.دسته ای دیگرازمشکلات مربوط به آب آشامیدنی،به کمیت ونحوه مصرف آن بازمی گردد.نوشیدن بیش ازاندازه آب می تواندمنجربه اختلال کشنده ای درعملکردمغز،موسوم به مسمومیت آبی شودکه درنتیجه به هم خوردن تعادل طبیعی الکترولیت هادربدن اتفاق می افتد.این وضعیت اغلب درمسابقاتی مانندبوکس وکشتی که مدت زیادی به طول می انجامد،دیده می شودلازم به ذکراست که نوشیدن حداقل یک تادولیترآب درروز(بسته به توده بدن)همچنان توصیه می شودومسمومیت آبی درمقادیربالاترازآن رخ می دهد.دونده های دوی ماراتون نیزچنانچه درحین دویدن،آب زیادی بنوشند،مستعدابتلابه این مسمومیت می شوند.باکاهش غلظت سدیم ،دوندگان پس ازمدتی دچارسرگیجه می شوندوازحال می روند.به طورکلی کارکردن درهوای بسیارگرم ومرطوب وعرق کردن زیادکه متعاقب آن آب زیادی نوشیده می شودونیزمصرف داروهایی ماننداکستازی(به دلیل فعالیت وفشارزیادی که واردمی کنند)نوشیدن زیادآب وبه هم خوردن تعادل الکترولیت هامی تواندبه مسمومیت آبی منجرشود.گفتنی است قرص های اکستازی ،سطح هورمون آنتی دیورتیک راافزایش می دهندوباعث دفع بیشترآب ازطریق ادراروایجادتشنگی می شوند.به طورکلی نوشیدن آب بیش ازحدنیاز،به دودلیل باعث فشارزیادبربدن می شود،نخست آن که حجم خون افزایش می یابدوفشارزیادی برقلب ورگهای خونی واردمی شودودیگراین که،کلیه هابرای تصفیه آب اضافی ازسیستم گردش خون،بایدبیش ازحدکارکنند،درنتیجه گلومرول ها(بسترهای مویین کلیوی)دراثرتجمع زیادآب آسیب می بینند.وجوداین فشاراضافی برسیستم گردش خون وکلیه هایک فرایندنامحسوس است ومی توانددردرازمدت به سلامتی آسیب برساند.چراکه بارقیق شدن خون،به منظورحفظ تعادل الکترولیت ها بین خون وسلول ها،آب ازخون به درون سلول هاتراوش می کندوباعث تورم سلول هامی شود.اگراین تورم درمغزرخ دهد،باعث افزایش فشاردرداخل جمجمه می شودکه باعلائمی ازسردردخفیف تااختلال درتنفس همراه است.مساله دیگرنوشیدن آب سردبعدازغذااست که به عقیده برخی متخصصان،می تواندباعث مشکلاتی برای دستگاه گوارش وسیستم ایمنی ،سندروم روده تحریک پذیر(ایجاداسهال یایبوست)افزایش ضربان قلب وحتی سرطان شودمنبع:ویژه نامه دانش وپزشکی جام جم.پنجشنبه 13بهمن 1390-شماره 223صفحه6(فروغ فلاح زاده)

 نوشته شده توسط محمدسرحدی در دوشنبه 91/1/14 و ساعت 6:8 صبح | نظرات دیگران()